સ્ટેનફોર્ડ યુનિવર્સિટીના ન્યુરોબાયોલોજીના પ્રોફેસર એન્ડ્રુ હ્યુબરમેન કહે છે કે પ્રકાશની સૌથી વધુ અસર આપણી ઊંઘ અને સતર્કતા પર પડે છે. સવારે ઉઠ્યા પછી આપણે સૂર્યપ્રકાશ જોઈએ છે કે નહીં તેની પણ આપણી ઊંઘ પર અસર પડે છે.
વાસ્તવમાં, આપણા શરીરના દરેક કોષને સમય વિશેની માહિતીની જરૂર હોય છે, જેથી તે દિવસ અને રાત અનુસાર યોગ્ય રીતે કાર્ય કરી શકે. આપણા મોંના ઉપરના ભાગમાં ખાસ પ્રકારના ચેતાકોષો હોય છે જેને સુપ્રાચીઆસ્મેટિક ન્યુક્લિયસ કહેવાય છે. અને ઘડિયાળની જેમ, તેઓ આપણા શરીરના અન્ય કોષોને દિવસ અને રાત વિશે જણાવે છે.
કારણ કે પ્રકાશ આપણા મગજ સુધી સીધો પહોંચી શકતો નથી. તેથી, આપણી આંખોના પાછળના ભાગમાં ખાસ પ્રકારના કોષો હોય છે જેને મેલાનોપ્સિન ગેમ્પ્લિઅન કોષો કહેવામાં આવે છે.
આ ખાસ પ્રકારના કોષો પ્રકાશ સંવેદનશીલ હોય છે અને મગજને દિવસ અને રાત વિશે જણાવે છે. તેથી, મગજને જાગૃત અને સજાગ રહેવા માટે સવારનો પ્રકાશ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. જેઓ જોઈ શકતા નથી તેમના માટે પણ સવારે પ્રકાશમાં આવવું જરૂરી છે જેથી મગજને દિવસ અને રાતનો સાચો ખ્યાલ આવી શકે અને શરીરનું બાકીનું કામ તે મુજબ થઈ શકે. પરંતુ જો આપણને સવારે યોગ્ય સૂર્યપ્રકાશ ન મળે તો? અથવા જો આપણે લાંબા સમય સુધી સૂર્યપ્રકાશ વિના રહીએ તો શું? આજે, વિશ્વભરના મનોવૈજ્ઞાનિકો માને છે કે સૂર્યપ્રકાશ આપણા મૂડને પણ અસર કરે છે.
જેના કારણે શિયાળામાં કેટલાક લોકોમાં ડિપ્રેશનના લક્ષણો જોવા મળે છે. તેને વિન્ટર ડિપ્રેશન અથવા સિઝનલ ઈફેક્ટિવ ડિસઓર્ડર કહેવામાં આવે છે. તો ચાલો આજે જાણીએ કે ઋતુની સાથે આવતી આ ઉદાસીથી આપણે કેવી રીતે બચી શકીએ.
શિયાળામાં ડિપ્રેશનથી કેવી રીતે બચવું
વિન્ટર ડિપ્રેશનથી બચવા માટે આપણે તેના કારણોને સમજવું પડશે. એકલા આપણા દેશમાં, દર વર્ષે લગભગ 1 કરોડ લોકો શિયાળામાં ડિપ્રેશનનો ભોગ બને છે. ઘણી વાર લોકો ઠંડીમાં ઉદાસી અનુભવે છે અને કામ કરવા માંગતા નથી, પરંતુ તેઓ તેને આળસ માની લે છે. આજે દુનિયાભરના નિષ્ણાતો પણ માને છે કે ઠંડીથી આળસ વધે છે. પરંતુ બદલાતા હવામાનની સાથે મૂડ પર પણ અસર થાય છે અને કેટલાક લોકોમાં તે ડિપ્રેશનનું સ્વરૂપ પણ લઈ શકે છે. તો ચાલો આપણે સમજીએ કે આપણે વિન્ટર ડિપ્રેશનથી પોતાને કેવી રીતે બચાવી શકીએ
શિયાળામાં દરરોજ સવારે તડકામાં રહેવું શા માટે મહત્વનું છે?
પ્રોફેસર એન્ડ્ર્યુ જણાવે છે કે જ્યારે આપણે સવારે ઉઠીએ છીએ અને પ્રકાશમાં જઈએ છીએ ત્યારે આપણા મગજમાંથી સ્ટ્રેસ હોર્મોન કોર્ટિસોલ બહાર આવે છે. જે આપણને તરત જ જાગી જવા અને સજાગ રહેવા માટે તૈયાર કરે છે. પરંતુ તે સ્વસ્થ કોર્ટિસોલ છે જે આપણને મદદ કરે છે. ચાલો આ 3 મુદ્દાઓ દ્વારા મગજ પર પ્રકાશની અસરને સમજીએ.
ખાવા-પીવામાં ખાસ ધ્યાન રાખવું
ઘણીવાર, ઠંડી દરમિયાન ભૂખ અને ખાવાની ટેવ પણ બદલાય છે. અને લોકો વધુ ખાંડ અને ફાસ્ટ ફૂડ ખાવા તરફ વળે છે. ફાસ્ટ ફૂડ અને ઉચ્ચ ખાંડ આપણા શરીર માટે હાનિકારક જ નથી, તે આપણા મૂડને પણ અસર કરે છે. નેશનલ લાઇબ્રેરી ઑફ મેડિસિનમાં પ્રકાશિત થયેલા એક સંશોધનમાં દર્શાવવામાં આવ્યું છે કે જે લોકો ફાસ્ટ ફૂડ ખાય છે તેઓ ફળો અને શાકભાજી અને આરોગ્યપ્રદ આહાર ખાનારા કરતાં ડિપ્રેશનનું જોખમ વધારે છે.
કેટલીક ખાદ્ય વસ્તુઓ છે જે આપણા મૂડને સારો રાખવામાં મદદ કરી શકે છે, તેથી શિયાળામાં ઉદાસીથી બચવા માટે, આપણે તેને આપણા આહારમાં સામેલ કરી શકીએ છીએ.
શિયાળામાં ઉદાસીનું મુખ્ય કારણ સૂર્યપ્રકાશનો અભાવ છે. ઘણીવાર લોકો બારીઓ પર પડદા લગાવે છે જેથી સવારનો સૂર્યપ્રકાશ તેમની ઊંઘમાં ખલેલ ન પહોંચાડે, પરંતુ આ સૂર્યપ્રકાશ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. તેનાથી આપણો મૂડ સારો રહે છે અને ઊંઘ સારી રહે છે. જે કામ દવાઓથી થાય છે, આ તડકો મફતમાં કરે છે. તેથી ઉદાસી દૂર કરો અને બારી ખોલો.
લેટેસ્ટ ન્યૂઝ અપડેટ્સ તમારા ફોન પર સૌથી પહેલા મેળવવા માટે નીચે આપેલી લીંક પર ક્લિક કરીને જોડાઓ અસ્મિતા ન્યુઝ સાથે.
તમે અમને ફેસબુક, ટ્વીટર, ઇન્સ્ટાગ્રામ અને યુ ટ્યુબ પર પણ લાઇક અને ફોલો કરી શકો છો.