‘ટાયર ફાટવું એક્ટ ઓફ ગોડ નહીં’, વળતર આપવા હાઇ કોર્ટે વીમા કંપનીને આપ્યો આદેશ

મુંબઇમાં રોડ દુર્ઘટનાના એક કેસ પર સુનાવણી કરતા મુંબઈ હાઇ કોર્ટે ટિપ્પણી કરતા કહ્યું કે, ટાયર ફાટવું એક્ટ ઓફ ગોડ નહીં, પરંતુ માનવીય બેદરકારી છે એન્ડ એક વીમા કંપનીએ રોડ એક્સિડન્ટમાં માર્યા ગયેલા વ્યક્તિના પરિવારને વળતર આપવા વિરુદ્ધ એક અરજી દાખલ કરી હતી. તેને કોર્ટે ફગાવી દીધી છે. જસ્ટિસ એસ.જી. ડિગેની એકલ પીઠે 17 ફેબ્રુઆરીના રોજ પોતાના આદેશમાં ન્યૂ ઈન્ડિયા એશ્યોરેન્સ કંપની લિમિટેડની મોટર એક્સિડન્ટ ક્લેમ્સ ટ્રિબ્યૂનલના વર્ષ 2016ના એક નિર્ણય વિરુદ્ધ દાખલ કરેલી અપિલને ફગાવી દીધી.

તેમાં પીડિત મકરંદ પટવર્ધનના પરિવારને 1.25 કરોડ રૂપિયાની ચુકવણી કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો હતો અને 25 ઓક્ટોબર 2010ના રોજ પટવર્ધન પોતાના 2 સાથીઓ સાથે પૂણેથી મુંબઈ કારમાં જઈ રહ્યો હતો. આ દરમિયાન કારણ પાછળ પૈડાનું ટાયર ફાટી ગયું અને કાર એક ખીણમાં જઈ પડી. આ અકસ્માતમાં પટવર્ધનનું ઘટનાસ્થળ પર જ મોત થઈ ગયું. ટ્રિબ્યુનલે પોતાના આદેશમાં કહ્યું કે, પીડિતે પોતાના પરિવારનો એકમાત્ર કમાનારો વ્યક્તિ હતો. તો વીમા કંપનીએ પોતાની અપીલમાં કહ્યું હતું કે, વળતરની રકમ હદથી વધારે છે અને ટાયર ફાટવું એક્ટ ઓફ ગોડ છે, ન કે ડ્રાઈવરની બેદરાકરીનું પરિણામ.

તો હાઇ કોર્ટે આ અપિલને સ્વીકાર કરવાની ના પાડી દીધી અને કહ્યું કે, ‘એક્ટ ઓફ ગોડ’નો ડિક્શનરીમાં અર્થ સંચાલનમાં બેકાબૂ પ્રાકૃતિક શક્તિઓનું એક ઉદાહરણ છે એન્ડ આ ઘટનામાં ટાયર ફાટવાનું ઈશ્વરનું કાર્ય નહીં કહી શકાય. એ માનવીય બેદરકારી છે.

કોર્ટે આગળ કહ્યું કે, ‘ટાયર ફાટવાના ઘણા કારણ છે, જેમ કે પુરપાટ ઝડપ, ઓછી હવા, વધારે હવા કે પછી સેકન્ડ હેન્ડ ટાયર અને તાપમાન.’ આદેશમાં કહ્યું કે, કારના ડ્રાઇવરને યાત્રા કરવા આ ટાયરની સ્થિતિની તપાસની તપાસ કરવાની હોય છે. ટાયર ફાટવાને નેચનલ એક્ટ નહીં કહી શકાય. એ માનવીય બેદરકારી છે અને હાઇ કોર્ટે એમ પણ કહ્યું કે, ટાયર ફાટવાને માત્ર એક્ટ ઓફ ગોડ કહી દેવું વીમા કંપનીને વળતર આપવાથી છોડવાનો આધાર નહીં હોય શકે.

વૈધાનિક રીતે એક્ટ ઓફ ગોડને એક્ટ ઓફ ગોડને ફોર્સ મેચ્યોર ક્લોઝ (FMC) તરીકે સમજવામાં આવે છે. એક્ટ ઓફ ગોડ એક એવી સ્થિતિ છે, જેમાં બંને તરફની પાર્ટીઓ દાયિત્વ મુક્ત થઈ જાય છે કે, તે સ્થિતિ કોઈના વશમાં હોતી નથી. એક્ટ ઓફ ગોડ એક ફ્રેંચ ટર્મ છે અને તેમાં યુદ્ધ જેવી ઇમરજન્સી પરિસ્થિતિઓ સાથે પ્રાકૃતિક આપત્તિઓને સામેલ કરવામાં આવે છે.